یکی از فعالان فرهنگی و دست اندرکار برگزاری جشنواره گرگیعان در اهواز گفت: این جشنواره امسال به علت محدودیت‌های کرونایی به صورت مجازی برگزار می‌شود.
قاسم منصور آل کثیر روز در گفت وگو با خبرنگار تفکر جوان گفت: امسال با هدف تشویق کودکان برای در خانه ماندن تصمیم گرفتیم همچون پارسال این جشن را با شعار “گرگیعان احلی فی البیت” (گرگیعانِ زیباتر در خانه) این آئین را در خانه‌ها برپا کنیم.
وی توضیح داد: در این جشنواره مخاطبان ما از جشن گرگیعانی که در خانه برای فرزندان دلبندشان برگزار می کنند عکس و ویدئو می گیرند و برای ما می فرستند.
وی گفت: برای اینکه چهارچوب جشنواره ساختارمند باشد، از پنج داور در زمینه‌های مرتبط با فیلمبرداری، عکاسی و حوزه کودکان دعوت کردیم تا به صورت حمایتی این جشنواره بزرگ، کودکانه و مردمی را داوری و نظرات کارشناسانه خود را برای انتخاب ۲۰ عکس و ویدئوی شاخص به ما بدهند.
وی یاداور شد: رضا فیاضی بازیگر شاخص کشوری، مهدی طرفی و خدیجه نیسی دو مستندساز و امیر عبیداوی و محمد سواری که از عکاسان هستند این جشنواره را داوری می کنند.
آل‌کثیر توضیح داد: در سالهای گذشته جشن گرگیعان اهواز با همراهی گروه میسان مراسم مختلفی را در اهواز به همین مناسب برگزار کرد که با استقبال پرشور شهروندان خصوصا کودکان مواجه می شدیم.
وی تصریح کرد: شهروندان می توانند عکس و فیلم های خود را به شماره ۰۹۰۵۱۱۵۴۰۱۶ ارسال کنند و برای تماس و اطلاعات بیشتر با شماره ۰۹۱۶۹۱۴۵۹۴۴در تماس باشند. همچنین علاقه مندان می توانند از طریق صفحه فضای مجازی این‌جشنواره به آدرس @GERGIAN.AWZ برای شرکت در جشنواره اقدام کنند .
آیین سنتی گرگیعان هر ساله در پانزدهم ماه مبارک رمضان و همزمان با میلاد امام حسن مجتبی (ع) با حضور کودکان و نوجوانان و به شکلی شاد برگزار می شود.
تعابیر و روایت‌های مختلفی درباره ریشه واژه گرگیعان بیان شده است؛ برخی معتقدند این کلمه از «قرع الباب» به معنای در زدن گرفته شده؛ به این نحو که کودکان در خانه‌ها را برای دریافت شیرینی و عیدی می‌کوبند.
برخی دیگر بر این نظر هستند که این واژه از «قره العین» به معنای نور چشم، گرفته شده است.بر اساس این روایت، مردم برای عرض تبریک به علی بن ابی‌طالب (ع) و فاطمه زهرا (س) «قره عین، قره عین» گویان به در منزل‌شان می‌رفتند که این امر کم‌کم به صورت مناسبتی هر ساله در میان مسلمانان رواج یافت.
در این آیین، کودکان و نوجوانان با شعارهایی در وصف این شب و میلاد امام حسن (ع) در شب ۱۵ رمضان بعد از افطار به خیابان ها می روند و بزرگترها نیز در خانه ها با شیرینی و باسورک (بادام) به انتظار کوچک ترها می‌نشینند.
شکل کلی برگزاری این مراسم به این گونه است که کودکان در هر منطقه پس از افطار با همراه داشتن کیسه‌هایی برای گرفتن شیرینی، آجیل، کیک و انواع خوراکی با پوشیدن لباس‌های محلی ( در خوزستان پسران دشداشه می‌پوشند و دختران چادر عربی به سر می‌کنند) و با شور و شعف به کوچه پس‌کوچه‌های شهر یا روستای محل سکونت خود می‌روند.
آنها سراغ تک‌تک خانه‌ها رفته، در زده و با خواندن اشعاری اهالی آن خانه را مورد خطاب قرار داده و ازآنها عیدی، شیرینی و انواع خوراکی می گیرند. اهالی محل و بزرگترها هم با روی باز از کودکان استقبال می‌کنند و شیرینی و آجیل و خوراکی‌ها را میان آنها تقسیم می‌کنند.
آیین ‘گرگیعان’ تا نیمه شب طول می کشد و کودکان هر منطقه تقریبا به تمام منازل آن کوی سر زده، شادی کرده و در پایان هم بزرگترها برای ادای مراسم شب ولادت امام حسن مجتبی (ع) در مکانی دور هم جمع می شوند.
این آیین در برخی شهرهای خوزستان از جمله شوش، هندیجان، ماهشهر، امیدیه، خرمشهر، سربندر، رامهرمز، هویزه، کوت عبدالله، شادگان و حمیدیه برگزار می شود.
“گرگیعان” علاوه بر خوزستان در بسیاری از نقاط کشور نیز برگزار می شود. این آیین در هرمزگان با نام ‘آرگیز گردانی’، در بندر دیلم و بوشهر نیز با نام ‘گره‌گشو’ یا ‘گلی گشو’، هرمزگان، کیش و قشم نیز برگزار می شود.
این آیین همچنین با نام‌های مختلف در کشورهای عربی رواج دارد. مردم بغداد آن را «ماجینه» و اهالی جنوب بغداد به آن «کرکیعان» می‌گویند. در بحرین «قرقاعون»، قطر «قرنقعوه»، کویت و شرق عربستان «قریقعان»، عمان «قرنقشوه» و در امارات متحده عربی به نام «حق اللیله» نامیده می‌شود.
این آیین در ۱۴ رمضان ۱۳۹۲ برای نخستین بار در موزه هنرهای معاصر اهواز و تحت نظر اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان هم زمان با نمایشگاه قرآن برگزار و در سال ۹۵ جزو میراث معنوی مردم عرب اهواز در لیست آثار ملی ثبت شد.
