تفکر جوان: رسانههای اجتماعی نقش مهمی در معرفی برنامهها و شعارهای نامزدهای انتخاباتی دارند. از این رو جریانها، گروههای سیاسی و هواداران آنها نگاه ویژهای به ابزارهای نوین ارتباطی دارند.
به گزارش ایرنا، کمتر از ۳۰ روز دیگر انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری ایران برگزار میشود. از این رو، این روزها در فضای اجتماعی و رسانهها تحلیل و ارزیابیهای مختلفی مطرح میشود.
یکی از این مقولهها، نقش رسانههای اجتماعی در تبلیغات انتخاباتی است. چرا که نقش فضای مجازی در شکل دهی به روندهای مدنی و سیاسی در گذر زمان دچار دگرگونی و نوآوریهایی شده تا جایی که در عصر کنونی بخش مهمی از تبلیغات انتخاباتی در حال رخت بربستن از فضای واقعی و کوچ کردن به سمت فضای مجازی است.
نظر به اهمیت رسانههای نوین در تبلیغات انتخاباتی به بیان نکتههایی در این زمینه میپردازیم:
۱- تبلیغات از فرایندهای طبیعی معرفی نامزدهای انتخاباتی است که از جانب ستادهای انتخاباتی نامزدها و هواداران آنها در طول دوره مجاز تبلیغاتی صورت میپذیرد.
در طی زمان فرآیند تبلیغات انتخاباتی همپا با تحولات در عرصههای مدرن متحول شده و سازوکارهای نوینی یافته است. تبلیغاتی که تا چندی پیش تنها از راه پخش تراکت (برگه آگهی)، چسباندن اعلامیه بر در و دیوار شهر، برگزاری تجمعهای انتخاباتی و نشستهای رو در رو یا حضور در برنامههای رادیویی و تلویزیونی انجام میگرفت اما اکنون به کانالها و صفحههای ارتباط مجازی راه یافته است.
این مساله نشانگر آن است که پیوند بشر با جامعه و زمانهاش از دیرباز تاکنون در مسیر دگرگونی بوده است. همانطور که بشر با بهره گیری از صنعت چاپ از دوران شفاهی گذر کرد و به سمت دوره مدرن (نوگرایی) پیش رفت، اکنون نیز با برداشته شدن فاصلهها و گسترش ارتباطات، رسانههای کاغذی رفته رفته جای خود را به رسانههای مجازی میدهند.
در واقع با گسترش ابزارهای پیشرفته ارتباطی به ویژه در فضای دیجیتال و دنیای مجازی، عرصههای تازهای رو به زندگی بشر گشوده شده است. در این میان میتوان به نقش شبکههای موسوم به رسانههای اجتماعی پرداخت که سبب طرح نوینی در عرصه خبررسانی و رسانه شدهاند.
۲- امروزه استفاده از فضای مجازی همپا با زندگی واقعی به پیش میرود. از این رو بهره وری از فضای مجازی وارد عرصههای مختلف زیست بشری شده است. در این میان حوزه سیاست نیز بیبهره نمانده است.
یکی از مقولههای مهم در ساحت سیاسی فرایند تبلیغات انتخاباتی است که با دگرگونیهایی روبرو شده است. به ویژه رسانههای مجازی و شبکه اجتماعی نظیر «تلگرام» با امکان نصب آسان روی تلفن همراه نسبت به شبکههای اجتماعی نسل پیش از خود نظیر «فیسبوک» و «توییتر» قابلیت دسترسی آسانتری دارند و گستره بیشتری را پوشش میدهند.
از این رو تلگرام به عنوان یکی از تازهترین و پرمخاطبترین شبکههای اجتماعی، تا حد زیادی موفق به جذب کاربران دیگر شبکهها در ایران شده است. نکته جالب توجه این که حتی خبرگزاریها نیز با توجه به مزایای این شبکهها، برای بالا بردن ضریب نفوذ و جلب مخاطبان از ابزارهای خبررسانی مانند تلگرام استفاده میکنند.
۳- در زمینه عللی که باعث روی آوری به تبلیغات انتخاباتی در رسانههای اجتماعی شده میتوان به سهولت دسترسی، کاهش هزینهها و فراگیری شبکههای اجتماعی اشاره کرد. به ویژه این که با ورود تبلیغات به فضای مجازی تا حدودی از اسراف و هزینه برای تبلیغات کاغذی جلوگیری میشود. این صرفه جویی در وقت، هزینه و نیروی انسانی است.
۴- به باور برخی ناظران، شبکههای مجازی فرصتهای عادلانهای را پیش روی نامزدهای انتخاباتی قرار میدهند تا بتوانند از این راه برنامههای خود را تبلیغ کنند. از این منظر، نتیجه کلی استفاده از شبکههای اجتماعی، گسترش و جریان آزاد اطلاعات در میان قشرهای مختلف جامعه است.
با این حال به نظر میرسد در کنار اثرگذاری مثبت این دست از شبکهها که در مقام رسانه قرار گرفته اند، نمیتوان آسیبها و چالشهای ناشی از آن را نادیده گرفت. به عنوان مثال در جریانِ آزاد اطلاعات احتمال انتشار گزارههای تایید نشده، دروغین و انواع شایعه افزایش مییابد.
از این رو به نظر میرسد در موضوعی به اهمیتِ انتخابات، رسانههای مجازی به علت سرریز شدن اخبار غیرواقعی در راستای تخریبهای ناجوانمردانه و بداخلاقیهای سیاسی نیز به کار گرفته شوند.
پس هر چند به نظر میرسد با فراگیری و رشد سریع رسانههای نوین در سراسر جهان، رسانههای اجتماعی ابعاد تازهای یافته است. با این حال برخی معتقدند که هنوز جریان سازی اصلی رسانهای با رسانههای مرجع صورت میگیرد.
*رسانههای اجتماعی نقش مهمی در معرفی برنامهها و شعارهای نامزدهای انتخاباتی دارند،از این رو جریانها، گروههای سیاسی و هواداران آنها نگاه ویژهای به ابزارهای نوین ارتباطی دارند
*نقش فضای مجازی در شکل دهی به روندهای مدنی و سیاسی در گذر زمان دچار دگرگونی و نوآوریهایی شده تا جایی که در عصر کنونی بخش مهمی از تبلیغات انتخاباتی در حال رخت بربستن از فضای واقعی و کوچ کردن به سمت فضای مجازی است
*تلگرام به عنوان یکی از تازهترین و پرمخاطبترین شبکههای اجتماعی، تا حد زیادی موفق به جذب کاربران دیگر شبکهها در ایران شده است
*عللی که باعث روی آوری به تبلیغات انتخاباتی در رسانههای اجتماعی شده میتوان به سهولت دسترسی، کاهش هزینهها و فراگیری شبکههای اجتماعی اشاره کرد. به ویژه این که با ورود تبلیغات به فضای مجازی تا حدودی از اسراف و هزینه برای تبلیغات کاغذی جلوگیری میشود. این صرفه جویی در وقت، هزینه و نیروی انسانی است
* به باور برخی ناظران، شبکههای مجازی فرصتهای عادلانهای را پیش روی نامزدهای انتخاباتی قرار میدهند تا بتوانند از این راه برنامههای خود را تبلیغ کنند. از این منظر، نتیجه کلی استفاده از شبکههای اجتماعی، گسترش و جریان آزاد اطلاعات در میان قشرهای مختلف جامعه است