«آندری کارلوف» در توافق صورت گرفته میان ایران، روسیه و ترکیه نقش مهمی داشت و همینطور یکی از کانالهایی بود که از طریق آن روابط میان مسکو و آنکارا رو به بهبود گذاشته بود.
مکس فیشر، در تحلیلی برای نیویورک تایمز مینویسد: این ترور باعث مقایسههایی در فضای مجازی شده است. او می نویسد «در رسانههای اجتماعی ترور کارلوف با ترور فرانتز فردیناند، ولیعهد اتریش مقایسه میشود که باعث آغاز جنگ اول جهانی شد.» هرچند بسیاری از تحلیلگران این نگاه را رد میکنند بعضی از رسانه های خارجی و تحلیل گران هم هم به بررسی این موضوع پرداخته اند .مثلا گاردین در تحلیل این موضوع نوشته است:
ترور دیپلمات روسیه در ترکیه، میتواند این دو کشور را به هم نزدیکتر کند. با این رخداد، ممکن است پوتین و اردوغان وجه مشترکی برای مقصر دانستن دیگر گروهها یا دشمنان استراتژیک خود پیدا کنند.
هر دو کشور تیراندازی روز دوشنبه را توطئهای گسترده خواندند. نخستوزیر ترکیه عامل پشت این قتل را “نیروهای سیاه” دانست و پوتین این ترور را حرکتی “تحریککننده” نامید که قصد منحرف کردن روابط میان دو کشور را دارد.
یک سناتور روسی ادعا کرد “احتمالاً نمایندگان خارجی سرویس مخفی ناتو در این ترور دست داشتهاند.” حامیان اردوغان نیز ادعا میکنند طرفداران دشمن سیاسی رئیسجمهور ترکیه ( فتحالله گولن) این قتل را طرحریزی کردهاند.
“سینان اولگن” دیپلمات سابق ترکیه گفت این ترور همانند هدف فارین پالیسی: عواقب ترور سفیر روسیه تابه اینجا، روسیه و ترکیه این حرکت را تلاشی برای تضعیف روابط میان دو کشور دانستند. وزارت امور خارجه آمریکا نیز آمادگی خود در ارائه کمک به دو کشور را اعلام کرد. بااینحال هنوز مشخص نیست چه اتفاقی میافتد. اما با توجه به روابط پرتنش میان آنکارا و مسکو در سال گذشته، قرنها دشمنی و رقابت و مواضع سیاسی متقابل در جنگ داخلی سوریه، احتمال وقوع چند سناریو را زیاد میکند:
۱. هکرهای روسیه، ترکیه را هدف قرار دهند.
۲. ممکن است روابط شکننده میان روسیه و ترکیه از میانرود و فشار اقتصادی زیادی به ترکیه وارد کند.
۳. از بین رفتن پیمان آتشبس در سوریه
۴. ترور بهعنوان بهانهای برای سرکوب دموکراتیک بیشتر در ترکیه و روسیه استفاده شود
چگونه این دو کشور از دشمن به دوست تبدیل شدند؟
تابستان امسال ترکیه مواضع ملایمتری اتخاذ کرد: جلوگیری از گروههای کرد در سوریه از نزدیک شدن و تجمع در نزدیکی مرز. این تغییر در مواضع روسیه را به ترکیه نزدیکتر کرد. ورود روسیه به جنگ نیز محاسبات ترکیه را بر هم زد و مبارزه با اسد برایش دشوارتر و پرهزینهتر شد.
روسیه در ابتدا تلاش کرد به شورشیان سوریه که کمک ترکیه را رد کرده بودند، نزدیک شود. اما درنهایت به این نتیجه رسید همکاری با ترکیه بهتر است. پس معامله غیررسمی اینگونه است: ترکیه دست از حمایتِ شورشیانی که منافع روسیه را تهدید میکنند برمیدارد. و روسیه نیز حمایت از گروههای کرد روسیه را متوقف میکند.
آیا این ترور چیزی را تغییر خواهد داد؟
نشانهای از تغییر سیاستهای ترکیه و روسیه در سوریه وجود ندارد. حتی میتوان گفت این حمله تروریستی روابط را مستحکمتر کرد.