رئیس گروه محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو با بیان اینکه نباید اجازه داده شود که خوزستان به یک سرزمین غیر قابل سکونت تبدیل شود، گفت: اگر مدیران خوزستان و مدیران ملی، یک جراحی در مسائل زیست محیطی استان خوزستان انجام ندهند، وضعیت در خوزستان پیوسته بحرانی‌تر خواهد شد.
محمد درویش در گفت‌وگو با تفکر جوان ، با اشاره به وجود مشکلات متعدد زیست محیطی در خوزستان اظهار کرد: باید به سمتی برویم تا از آبی که در خوزستان وجود دارد به بهترین شکل ممکن استفاده شود. در خوزستان باید به سراغ ایجاد تصفیه‌خانه‌ها رفت تا از پساب ایجادشده بهره‌مند شد.
وی با بیان اینکه خوزستان بیش از هر استان دیگری در کشور پساب دارد، افزود: در خوزستان پساب‌های کشاورزی، پساب‌های صنعتی و فاضلاب شهری وجود دارد و تقریبا از هیچکدام از این پساب‌ها استفاده نمی‌شود و برنامه‌ای نیز برای استفاده از آن‌ها وجود ندارد و تنها به هدر می‌روند.
این فعال محیط زیست گفت: به هدر رفتن پساب‌ها در خوزستان تنها به افت کیفیت آب رودخانه‌های اصلی خوزستان مثل کارون، کرخه، جراحی، مارون و بهمنشیر منجر می‌شود، در صورتی که باید از این چالش به عنوان یک فرصت استفاده شود و از تصفیه پساب‌ها برای استفاده در حوزه‌های مختلف بهره‌مند شد.
کشت‌های پرمصرف نیشکر و برنج، یک بار برای همیشه متوقف شود
درویش ادامه داد: در خوزستان باید در بحث کشت‌های پرمصرف مثل نیشکر و برنج، جراحی اساسی صورت گیرد و یک بار برای همیشه این کشت‌های پرمصرف متوقف شوند.
رئیس گروه محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو عنوان کرد: در خوزستان باید به سراغ احیای تالاب‌ها رفت و از محل احیای تالاب‌ها، پول پایدار تولید کرد.
وی افزود: کانون‌های تولید گرد و خاک نیز باید مهار و ظرفیت گرمای ویژه در خوزستان افزایش داده شود.
خوزستان نباید به یک سرزمین غیرقابل سکونت تبدیل شود
وی با بیان اینکه باید تفاوت دمای شب و روز در خوزستان کاهش داده شود، افزود: نباید اجازه داده شود که خوزستان به یک سرزمین غیر قابل سکونت تبدیل شود. اگر مدیران خوزستان و مدیران ملی، یک جراحی در مسائل زیست محیطی استان خوزستان انجام ندهند، وضعیت در خوزستان پیوسته بحرانی‌تر خواهد شد.
درویش گفت: نباید به یکی دو سال ترسالی در خوزستان دلخوش کرد زیرا وضعیت غالب کشور ما خشکسالی است و ادامه روند خشکسالی در خوزستان، با همراهی سایر مسائل زیست محیطی، این استان را به یک سرزمین غیرقابل سکونت تبدیل خواهد کرد.
وی گفت: مدیریت اعمال‌شده در طول سالیان گذشته تاکنون در مسائل زیست محیطی در خوزستان فاجعه‌بار بوده است.
درویش تصریح کرد: در طول نیم قرن گذشته در خوزستان به تنها چیزی که توجه نشد، خواهش‌های بوم‌شناختی و قوانین حاکم بر جلگه خوزستان در مدیریت آب بود.
غلبه تفکر سازه‌ای در مدیریت آب، در خوزستان بیداد می‌کند
این پژوهشگر محیط زیست ادامه داد: غلبه تفکر سازه‌ای در مدیریت آب، در خوزستان بیداد می‌کند و مطمئن باشید اگر روزی اطلاعات لازم در این زمینه بیرون بیاید، آیندگان هرگز مدیرانی را که این بلاها را بر سر رودخانه‌های خوزستان آورده‌اند، نخواهند بخشید.
درویش با انتقاد از رویه استخراج نفت در تالاب هورالعظیم گفت: چگونه ممکن است برای اینکه استخراج نفت در میدان آزادگان ۲۰ درصد در مناقصه‌ای که با کشور چین داریم ارزان‌تر شود، حاضر می‌شویم تالاب هورالعظیم که مهمترین تالاب کشور است را خشک کنیم؟ هیچ کشور و هیچ ملتی حاضر نیست چنین اشتباه فاحشی رخ دهد.
وی افزود: اینکه از خیر تالاب پر برکت شادگان به راحتی گذر می‌کنیم و به کشت پرمصرف نیشکر در آن منطقه دل خوش می‌کنیم، جای تعجب است. برای کشت نیشکر، در هر هکتار ۳۵ هزار متر مکعب آب نیاز است و علاوه بر آن، باعث شوری و نابودی زمین می‌شود.
به اندازه رودخانه زهره، آب به پتروشیمی‌ها داده می‌شود
رئیس گروه محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو گفت: در خوزستان به اندازه رودخانه زهره، آب در اختیار واحدهای پتروشیمی ماهشهر قرار می‌گیرد تا بتوانند تولید داشته باشند که این مساله یک اتفاق وحشتناک است و مدیرانی که دستور چنین رفتارها و جانمایی‌ها را در خوزستان داده‌اند، باید یک روز محاکمه شوند.
درویش با انتقاد از اجرای طرح‌های انتقال آب از سرشاخه‌های کارون گفت: از منظر محیط زیستی و اخلاق محیط زیستی هرگونه تغییر در نظام آب شناختی رودخانه‌ها به ویژه در مناطق خشک، یک خطای فاحش مدیریتی است.
وی خاطرنشان‌کرد: به هیچ عنوان، به هیچ طرح انتقال آبی نباید چراغ سبز نشان داده شود و از این رو هر فعال محیط زیستی با هر طرح انتقال آبی که در سرشاخه‌های کارون اجرایی شده و یا در حال اجرا است، مخالف است.
این فعال محیط زیست با اشاره به آخرین وضعیت رودخانه کارون به عنوان یکی از مهمترین رودخانه‌های ایران در خوزستان گفت: میانگین بارش‌ها در حوضه کارون بزرگ در سال آبی جاری حدود ۴۰ تا ۴۴ درصد کاهش داشته و این مساله باعث کاهش دبی متوسط رودخانه کارون در مقایسه با میانگین درازمدت آن شده است.
رودخانه کارون، شبیه یک جوی باریک شده است
وی افزود: در زمان سیلاب فروردین‌ماه ۹۸، دبی رودخانه کارون در مقطع پل سفید اهواز بیش از ۳ هزار مترمکعب بر ثانیه بود در حالی که اکنون دبی عبوری آب در کارون حدود ۲۱۰ مترمکعب بر ثانیه است و با توجه به بستر گسترده این رودخانه، عبور این میزان آب از آن، کارون را چیزی شبیه یک جوی باریک کرده است.
درویش با بیان اینکه رودخانه کارون همچنان پرآب‌ترین رودخانه ایران است، گفت: در میان ۹۳ رودخانه دائمی که در کشور وجود دارد، رودخانه کارون حتی با عبور ۲۱۰ مترمکعب بر ثانیه هنوز پر آب‌ترین رودخانه ایران است. البته با بررسی حوضه کارون بزرگ و با فرض اینکه اگر هیچ سد و انتقال آبی اجرایی نمی‌شد، کارون باید در همین شرایط خشکسالی و کم بارشی، آبی حدود ۸۰۰ مترمکعب بر ثانیه را در مقطع اهواز از خود عبور می‌داد.
وی افزود: مجموعه سدسازی‌ها، طرح‌های انتقال آب و بارگذاری‌های انجام‌شده در بالادست خوزستان در استان‌های چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد، باعث شده دبی کارون در مقطع اهواز به کمتر از یک‌چهارم شرایط طبیعی خود برسد و اگر این دبی کمتر از ۱۵۰ متر مکعب بر ثانیه شود با فاجعه‌ای بزرگ مواجه خواهیم شد زیرا در شرایط مد، آب شور خلیج فارس وارد نخلستان‌های خوزستان می‌شود و می‌تواند بخش بزرگی از کشاورزی را از بین ببرد.
این پژوهشگر محیط زیست بیان کرد: مدیران آب خوزستان نباید تحت هیچ شرایطی اجازه دهند دبی آب رودخانه کارون کمتر از ۱۵۰ مترمکعب بر ثانیه شود.
