باشگاه خبرنگاران تفکر جوان: «حصر آبادان باید شکسته شود.» این جمله فرازی از سخنان امام خمینی(ره) معمار بزرگ انقلاب درباره محاصره شهر آبادان و ضرورت دفاع از مرزها به نیروهای مسلح جمهوری اسلامی است.
رزمندگان سرفراز کشور از تمام ارگان ها با دستور بنیانگذار انقلاب اسلامی، یکی از بزرگترین و گسترده ترین عملیات دوران دفاع مقدس با نام عملیات ثامن الائمه را برای شکست حصر آبادان طرح ریزی کردند. این نبرد با رمز «نصر من ا… و فتح قریب» به منظور باز پس گیری پل های روی کارون و شکست محاصره آبادان در پنجم مهر ۱۳۶۰ آغاز شد.
سربازان دلاور ایران از همان روزهای نخست عملیات با آزادسازی جاده ماهشهر- آبادان به رژیم بعث ضربه ای سنگین وارد ساختند و با پیشروی به طرف هدف های از پیش تعیین شده، دشمن را مجبور به عقب نشینی و در نهایت منطقه سرپل حفار را آزاد کردند. رزمندگان با تصرف منطقه شرق کارون و با پاکسازی منطقه، پایان بخش حصر ۳۴۹ روزه آبادان شدند و اینگونه عملیات ثامن الائمه را با موفقیت به پایان رساندند. شکست محاصره آبادان، آزادسازی نیروهای خودی و باز شدن جاده اهواز- آبادان و جاده آبادان- خرمشهر از دستاوردهای مهم این نبرد بود.
پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت سالروز شکست حصر آبادان در گفت وگو با سرتیپ «محمد ملایری» مشاوره فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی به تبیین عملیات ثامن الائمه و چگونگی اتحاد و همدلی تمامی قشرهای جامعه در چهارمین روز از هفته دفاع مقدس پرداخت.

*** ایرنا: رژیم بعث چگونه آبادان را محاصره کرد و این مهم از چه راهی میسر شد؟
** ملایری: پس از اشغال خرمشهر و بسته شدن جاده آبادان و محور اهواز- آبادان، نیروهای رژیم بعث با ایجاد پل شناور بر روی رودخانه بهمنشیر و منطقه ذوالفقاری یک حاشیه امن برای نفوذ ایجاد کردند و در نهایت در هشتم آبان ۱۳۵۹وارد آبادان شدند. با ورود نیروهای دشمن به این شهر، آبادان به صورت کامل به محاصره درآمد و تنها راه ارتباطی با آن به وسیله منطقه ای به نام چوئیده امکان پذیر بود که از این راه آذوقه و مهمات را جابجا می کردند و تا مهر ۱۳۶۰ این کار ادامه داشت تا در نهایت این محاصره با عملیات ثامن الائمه به پایان رسید. در این نبرد گستردگی و پیشروی محورهای تهاجم و عقب ماندن دشمن سبب شد تا نیروهای خودی با به دست گرفتن ابتکار عمل در مسیرهای مختلف، رژیم بعث را زیر فشار قرار دهند و اینگونه شکست حصر آبادان یک هفته طول کشید و سرانجام در پنجم مهر ۱۳۶۰ این حصر پایان یافت.

*** ایرنا: چرا امام خمینی(ره) در آن برهه از زمان تاکید داشتند که باید حصر آبادان به سرعت شکسته شود؟
** ملایری: رژیم بعث عراق همواره در پی جدایی خوزستان از ایران بود و زمانی که از راه های گوناگون به نتیجه نرسید، به کشورمان حمله کرد. در واقع یکی از مهم ترین هدف های دشمن در این تجاوز، دستیابی به این خواسته و در صورت موفقیت تصرف منطقه ها و بخش های دیگر ایران به شمار می رفت. این شهر به دلیل موقعیت حساس و موقعیت مرزی، اهمیت بالایی داشت و به همین دلیل صدام می کوشید تا اروند رود را به تصرف خود در آورد. در این میان امام خمینی(ره) با روشنفکری و جهان بینی بسیار بالایی بیان کردند که «حصر آبادان باید به سرعت شکسته شود». به همین منظور عملیات ثامن الائمه طراحی شد که در آن از نیروهای مردمی، انتظامی و سپاه پاسداران و ارتش حضور داشتند و همین امر سبب شد تا خرمشهر نیز آزاد شود و اینگونه ایران به پیروزی نهایی در جنگ تحمیلی دست یابد.

***ایرنا: با توجه به اینکه وضعیت داخلی کشور به دلیل ترورها و عملیات های ناموفق منافقان و عناصر ضد انقلاب نابسامان بود، چه چیزی سبب شد تا نیروهای مسلح با اقتدار بیشتری برای اجرای عملیات شکست حصر آبادان اقدام کنند؟
** ملایری: پس از فرار بنی صدر در خرداد ۱۳۶۰ نیروهای مسلح متشکل ارتش و سپاه به اتحاد رسیدند و در همان زمان طراحی عملیات شکست حصر آبادان را که در زمستان ۱۳۵۹ به وسیله شهید حسین باقری صورت گرفته بود، از طرف شهید کلاهدوز به شورای عالی دفاع ارایه شد و در نهایت این طرح به تصویب رسید و بدین شکل یکی از چهار عملیات بزرگ تاریخ دفاع مقدس صورت پذیرفت. با توجه به پیام تاریخی امام خمینی(ره) و تلاش نیروهای مسلح، حصر آبادان شکسته و این عملیات پیروزمندانه، شروعی بر عملیات های دیگر رزمندگان اسلام در دفاع مقدس شد.

***ایرنا: ایران چگونه توانست از کیان کشور در برابر رژیم بعث که از پیشرفته ترین تجهیزات برخوردار بود، دفاع کند و دشمن را با شکست همراه سازد؟
**ملایری: جنگ با رژیم بعث عراق در شرایطی مدیریت شد که تمامی راه های مبادله تجاری و اقتصادی کشور در عرصه های بین المللی مسدود شده بود و قدرت های جهانی با ایران در تقابل بودند اما با وجود همه این محدودیت ها، فشارها و مشکل های اقتصادی، مردم ناامید نشدند که البته این مهم بدون مقاومت و همراهی مردم با رزمندگان اسلام امکان پذیر نبود و اینگونه جامعه با اتحاد و همدلی و استفاده از حداقل امکانات موجود توانست، سرافراز و سربلند از این جنگ بیرون آید. در واقع تدبیر و هوشیاری، بزرگترین تهدیدها را به فرصت تبدیل کرد. تجاوز به خاک کشور اگر چه به عنوان تهدیدی نظامی بود اما با روشنگری های امام فرزانه و آگاهی نیروهای مسلح فرصتی شد تا این تحریم ها و تهدیدها به شکوفایی استعدادهای ملی تبدیل شود. رزمندگان اسلام نه تنها در گفتار به رهنمودهای ولی فقیه خود لبیک گفتند و به جبهه های حق علیه باطل شتافتند که در عمل نیز ولایتمداری و پشتیبانی از رهبر خویش را به منصه ظهور رساندند.

***ایرنا: اکنون جوانان چگونه می توانند راه شهیدان و رزمندگان اسلام را زنده نگه دارند و این مهم در برابر تهدیدهای قدرت های جهانی ضد ایران چه تاثیری دارد؟
** ملایری: بزرگترین درس دوران دفاع مقدس برای مردم به ویژه جوانان ایران اسلامی، اتحاد و برادری است که در سایه ولایتمداری به دست آمد و در کنار آن رمز پیروزی رزمندگان کشورمان در این نبرد نابرابر، محبت و نوع دوستی به شمار می رفت که در میان تمام قشرهای جامعه شکل گرفته بود. امام خمینی(ره) در سخنرانی های خویش چندین بار از این جمله استفاده کردند که «جنگ برای ما یک نعمت بود» بیاناتی که برای بسیاری از افراد قابل درک نبود اما اینک با گذشت نزدیک به ۲۹ سال از پایان جنگ تحمیلی مشاهده می شود که کشتی انقلاب اسلامی هر روز با قدرت و صلابت بیشتری به پیش می رود و فرزندانی همچون «محسن حججی» ها را پرورش می دهد. در دوران دفاع مقدس، سرمایه اجتماعی ملت ایران و اعتماد میان مردم و نظام در بالاترین سطح بود و با ‌وجود مشکل های ناشی از دگرگونی نظام ساختاری کشور و پیامدهای ناگریز انقلاب، تجاوز دشمنان در روزهایی که هنوز نظام جمهوری اسلامی به ثبات نرسیده بود، نتوانست کوچک‌ترین خللی در این اتحاد و همدلی وارد کند. استقلال، حفظ تمامیت ارضی کشور، عزت و سربلندی ایران اسلامی همگی مرهون فداکاری‌ها و از خودگذشتگی‌های مردان و زنان غیوری است که رمز توفیق ‌شان جز انسجام نبود، به گونه ای که در این جنگ نابرابر حتی یک وجب از خاک میهن از دست نرفت. سراسر تاریخ دفاع مقدس سرشار از درس هایی برای آیندگان است و به آنان می آموزد که می توان با حفاظت از انقلاب اسلامی و پیشتیبانی از ولایت فقیه راه شهیدان و رزمندگان را ادامه داد. باید دانست که اقتدار کشور پس از جنگ و تحول ها و موفقیت‌های کسب شده حاصل استواری و ایستادگی مردمان این دیار است و بایستی همواره به بازخوانی ارزش‌های دفاع مقدس و توجه به ارزش‌های معنوی آن همت گماشت.