باشگاه خبرنگاران تفکر جوان: سمیه تیاری: اولین نشست بین استانی هم اندیشی انتقال بین حوضه ای آب با حضور اساتیدی از دانشگاه های شهید چمران اهواز، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه شهرکرد، دانشگاه اصفهان و مسئولان دستگاههای ذیربط در سطح استانی و کشوری، نمایندگان خوزستان در مجلس شورای اسلامی، استانداری، فعالان محیط زیست و بازیگران فعال در عرصه محیط زیست از جمله میترا حجار از صبح تا شامگاه پنج شنبه برگزار شد.
در ابتدای این نشست استاندار خوزستان با اشاره به لزوم کاهش نشست های احساسی و افزایش نشست هایی با بار علمی و کارشناسی گفت: تصمیم گیری درباره منابع آبی کشور باید همراه با دید ملی باشد. قطعا بقا و آبادانی فلات مرکزی ایران خواست همه ماست و کسی در آن تردید ندارد اما تصمیم گیری در این زمینه باید خارج از لابی گری باشد.
غلامرضا شریعتی افزود: این تصمیم گیری باید بهترین تدبیر و کمترین عوارض را داشته باشد و آبادانی یک منطقه و بخش، باعث آسیب در منطقه و جای دیگر نشود.
وی با اشاره به لزوم حرکت در راستای توسعه متوازن بیان کرد: در خوزستان ما با دغدغه های مختلفی مواجه هستیم. خوزستان بیشترین دخالت انسان را در محیط زیست و طبیعت خود شاهد بوده است. و محیط زیستش در پی این دخالت صدمه فراوانی خورده است.
شریعتی در ادامه توضیح داد: جنگ تحمیلی یکی از نمونه های دخالت بشر است. ایجاد سدهای عظیم بدون توجه به اخطار کارشناسان و ذخیره سازی آب، بر طبیعت و اقلیم خوزستان تاثیر ناگواری گذاشت و زندگی در خوزستان را سخت کرده است.
وی با اشاره به لزوم بازنگری در برنامه ریزی ها روی منابع آبی اظهار کرد: باید واقعیت های کنونی دیده شود و بر آن مبنا تصمیم گیری شود.
شریعتی توضیح داد: نباید نگاه بخشی و منطقه ای داشته باشیم. همه ملت ایران را یکپارچه و برادر خود می دانیم.
موضوع آب در کشور سیاسی شده
در ادامه این نشست نماینده اهواز، کارون و باوی گفت: تاریخچه تمدن در ایران نشان می دهد هر جا آب بوده تمدن شکل گرفته است. کارون یکی از خاستگاههای تمدن در تاریخ بوده است.
همایون یوسفی افزود: اگر شاهد مشکلات محیط زیستی در خوزستان هستیم یکی از دلایلش کمبود آب است که در خوزستان اتفاق افتاده و تنش زیست محیطی در پی داشته است.
وی با اشاره به وجود شکنندگی در محیط زیست خوزستان بیشتر از هر جای دیگر بیان کرد: تهدید مشکلات محیط زیستی در این استان از خطر دشمنان خارجی سخت تر است. در برنامه ششم توسعه یکی از راهبردها تخصیص اعتبار است اما محیط زیست لحاظ نشده است. در حالی که باید در ساختار محیط زیست کشور تجدیدنظر شود.
یوسفی با اشاره به لزوم افزایش کنترل در خصوص انتقال آب اظهار کرد: موضوع آب در کشور سیاسی شده است و بخشی نگری در آن موج می زند و فقط استان های مقصد و معضلات آبی آن در نظر گرفته شده بدون اینکه استان های مقصد لحاظ شوند.
وی در پایان اظهار کرد: کارشناسان حاضر در این نشست مطالب تخصصی خود را در اختیار نمایندگان بگذارند تا این موارد در کمیته ای متشکل از وزارت نیرو، سازمان برنامه و بودجه به عنوان کمیته حقیقت یاب پیگیری شود.
انتقال آب و مسائل اجتماعی
مشاور استاندار در امور آب نیز در این نشست با اشاره به آغاز انتقال آب بین حوضه ای از سال ۱۳۳۲ در کشور گفت: بیشترین میزان انتقال آب از سرشاخه رودخانه های کارون و دز در حال انجام است. اما در سال ۱۳۹۲ مسائل اجتماعی در این رابطه به وجود آمد.
مهدی قمشی افزود: باید این موضوع از زاویه و مسیری عبور کند که به مردم و سطح اجتماع کشیده نشود در این میان، کارشناسان در صورتی که قانع شوند می توانند در اقناع افکار عمومی بسیار موثر باشند.
وی با اشاره به برگزاری نشست هم اندیشی انتقال بین حوضه ای آب در سطح بین استانی برای اولین بار در کشور توضیح داد: هرچند دستگاه های دیگری پیش از این به موضوع انتقال آب ورود کرده اند اما به دلیل نبود تعامل، نتیجه ای به دست نیامد.
قمشی در پایان اظهار کرد: از آنجا که کشور درگیر مشکلات عدیده ای است، نباید با انتقال غیرکارشناسی آب، مشکل جدیدی ایجاد کرد.
لزوم صرفه جویی آب در فلات مرکزی
رئیس مرکز تحقیقات منابع آب دانشگاه شهرکرد با اشاره به اهمیت برگزاری چنین نشست هایی گفت: هر چه تعداد این نشست ها بیشتر شود تاثیرگذاری بیشتری خواهد داشت و بهتر است که ادامه این نشست ها در شهرکرد و اصفهان برگزار شود.
حسین صمدی افزود: به جای انتقال آب بین حوضه ای باید مدیریت تقاضا را تقویت کنیم تا مشکل کم آبی در مناطق دارای کمبود آب حل شود. فلات مرکزی باید فاز سازگاری را بپذیرد اما چون فکر می کنند انتقال آب و سد سازی همیشه هست فاز تقاضا را در پیش می گیرند.
وی در ادامه توضیح داد: استان های فلات مرکزی را همیشه به عنوان استان های کم آب در نظر می گیرند اما خوزستان و چهارمحال بختیاری را استان هایی پرآب می دانند. اما واقعیت این است که این دو استان اکنون با بحران آب مواجه هستند در حالی که قبل از سدسازی و انتقال آب، چنین مشکلی نداشتند.
صمدی با اشاره به کاهش منابع آبی در فاصله ۱۰ سال گذشته، از ۱۳۰ میلیارد متر مکعب به ۸۸ میلیارد متر مکعب بیان کرد: ۴.۷ ملیون متر مکعب آب از منابع زیرزمینی در استان اصفهان برداشت می شود که رقم نسبتا بالایی است و ۶.۲ میلیون متر مکعب آب در کرمان مصرف می شود. یعنی در کرمان به اندازه خوزستان آب مصرف می شود که اگر ۱۰ درصد صرفه جویی شود وابستگی به حوزه کارون از بین می رود. یزد نیز یک هزار و ۱۰۰ میلیون متر مکعب آب مصرف می کند که اگر همان ۱۰ درصد صرفه جویی شود مشکلاتش برطرف خواهد شد و دیگر نیازی به انتقال آب نیست.
عضو هیات علمی دانشگاه شهرکرد درباره میزان زمین کشاورزی استان های درگیر با کم آبی گفت: اصفهان ۲۷۳ هزار ، یزد ۱۰۵ هزار و کرمان ۶۸۰ هزار هکتار زمین کشاورزی دارد اما چهار محال بختیاری که استان مبدا برای رودخانه کارون است ۱۱۱ هزار هکتار زمین کشاورزی دارد. زمین کشاورزی در اصفهان ۲۳ درصد، یزد ۱۱ درصد، کرمان ۵ درصد و چهارمحال بختیاری ۳۴ درصد با روش تحت فشار آبیاری می شوند. در حالی که استان هایی که با کم آبی درگیر هستند باید از روش های نوین آبیاری استفاده کنند.
این نشست که شامل چند سخنرانی در دو وقت صبح و بعد از ظهر و تشکیل سه نشست تخصصی (کمیسیون) بود که ۱۲ ساعت طول کشید، در نهایت با صدور قطعنامه ای در چند بند پایان یافت.
منبع:خبرگزاری مهر/مرکزخوزستان
